Ο Δημήτρης Παπαδήμος

Ο Δημήτρης Παπαδήμος (1 Μαΐου 1918 – 3 Μαΐου 1994) ήταν Έλληνας φωτογράφος.

Γεννήθηκε στο Κάιρο το 1918, μέσα στην ανθούσα εκεί ελληνική παροικία. Με τη φωτογραφία πειραματίστηκε από τα εφηβικά του χρόνια και από νωρίς εκδήλωσε την επιθυμία να ασχοληθεί με τον κινηματογράφο. Συστηματικά, όμως, ασχολήθηκε με τη φωτογραφία στα χρόνια της υπηρεσίας του ως στρατιωτικού φωτογράφου στις Ελληνικές Δυνάμεις Μέσης Ανατολής και στο Γραφείο Τύπου της εξόριστης ελληνικής κυβέρνησης.

Με τη λήξη του πολέμου και την τραγωδία των Δεκεμβριανών, που αποτύπωσε με τον φακό του, ο Παπαδήμος ξεκίνησε ένα νέο κεφάλαιο που συνδύασε τα δύο του πάθη: το ταξίδι και τη φωτογραφία. Κατά τη διάρκεια μιας μεστής σε δουλειά δεκαετίας (1946-1956) και λίγο πριν από την μόνιμη εγκατάστασή του στην Ελλάδα, ο Παπαδήμος ταξίδεψε στην Αίγυπτο, τη Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή και κατέγραψε τον άνθρωπο και τα έργα του – με ματιά βαθιά ανθρώπινη, αποφεύγοντας τη γραφικότητα. Από τη δουλειά του και τη συνεργασία του με Βρετανούς, κυρίως, συγγραφείς προέκυψαν εκθέσεις και εικονογραφημένα ταξιδιωτικά βιβλία. Παράλληλα, ασχολήθηκε επαγγελματικά και με τον κινηματογράφο, ως φωτογράφος ή βοηθός παραγωγής.

Από το 1956 μέχρι και το 1980 και με ορμητήριο την Αθήνα, ταξίδεψε και φωτογράφισε –εξαντλητικά θα έλεγε κανείς- την Ελλάδα. Ήδη από το 1956 υπήρξε συνεργάτης των Εικόνων και αργότερα των περιοδικών Ηώς και Ταχυδρόμος, ενώ παράλληλα συνεργάστηκε με τον ΕΟΤ και το Μουσείο Ελληνικής Λαϊκής Τέχνης. Το επιστέγασμα της φωτογραφικής του δραστηριότητας υπήρξε η έκδοση, το 1974 από τις εκδόσεις Ολκός, του λευκώματος με τίτλο Η Ελλάδα που Φεύγει. Μετά το θάνατό του το 1994 το αρχείο του, κατόπιν επιθυμίας και του ίδιου, το δώρισε στο τμήμα Ε.Λ.Ι.Α. του Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τραπέζης (Μ.Ι.Ε.Τ) η σύζυγός του Λιάνα Παπαδήμου και ο υιός του Ιωάννης Παπαδήμος. Το αρχείο χρονικά καλύπτει τέσσερις δεκαετίες και γεωγραφικά την λεκάνη της Μεσογείου με έμφαση στην Αίγυπτο και την Ελλάδα. Το έργο του Παπαδήμου έχει σαν βασικό του άξονα τον άνθρωπο και τα έργα του. Το αρχείο του αριθμεί περίπου 65.000 αρνητικά και τα αντίστοιχά τους κοντάκτ. Τοπία και άνθρωποι από την έρημο, τον Νείλο, το Σινά, την Γκάνα, την Κύπρο, και την ηπειρωτική και νησιωτική Ελλάδα. Η περίοδος του πολέμου αποτυπώνεται από τον φακό του Παπαδήμου με σκηνές από τη Μέση Ανατολή, το Ρίμινι, τα Δεκεμβριανά και πορτραίτα Ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών και συγγραφέων, όπως των Μίνου Αργυράκη, Γιάννη Τσαρούχη, Ναταλίας Μελά, Έλλης Λαμπέτη, Γιώργου Σεφέρη, Λώρενς Ντάρελ, Ζάν Κοκτώ, Austen Harrison, Γιώργος Κατσίμπαλης και πολλών άλλων.

Δημήτρης Παπαδήμος

Ελένη (Λιάνα) Παπαδήμου